يكسال پس از مرگ ياسر عرفات، رهبر مردم فلسطين
ارسالي جواد نصريان ارسالي جواد نصريان

  يكسال پيش در ۱۱ نوامبر ۲۰۰۴ ميلادى ياسر عرفات رهبر مردم فلسطين درگذشت. 

 

 

 عرفات كه ساليان دراز رئيس سازمان آزاديبخش فلسطين بود، به نماد ناسيوناليسم فلسطينى و نماد مقاومت در برابر اشغال اسرائيل در كرانه‌ى غربى رود اردن و نوار غزه بدل شده بود. ولى عرفات در واپسين سال‌هاى عمرش از سوى كشورهاى خارجى و حتى از سوى برخى همرزمانش بعنوان مانعى در روند صلح فلسطين و اسرائيل قلمداد مى‌شد. خروج اسرائيل از نوار غزه و ادامه‌ى درگيرى‌ها خود نشان مى‌دهد كه اين تخيلى بيش نبوده است.

 

 

كتابى در فلسطين انتشار يافته كه در فهرست پرفروش‌ترين كتاب‌هاست. كتابى است تحت عنوان «شبى كه رئيس انتخاب شد» نوشته‌ى ممدوح نُفال. كتابى است بسيار شخصى درباره‌ى ياسر عرفات كه از سوى همرزم ديرينش ممدوح نُفال به رشته‌ى تحرير درآمده است. يكسال پس از مرگ رهبر فلسطينى‌ها در بزرگترين كتابفروشى رام‌الله علاقمندان در خريد اين زندگينامه‌ى جديد شتاب دارند. تنها چند نسخه بيشتر باقى نمانده و ابوبكر كه فروشنده است مى‌گويد:

 

”تا زمانى كه عرفات زنده بود، كتابى درباره‌ى زندگى و شخصيت او وجود نداشت. شايد به زبان انگليسى بوده، ولى نه به زبان عربى. ولى در كتاب ممدوح نُفال جزئيات زيادى از روابط او با اعضاى شوراى انقلاب و كميته‌ى مركزى فتح آورده است. نويسنده شرح مى‌دهد كه او بارها تصميمات را به تنهايى اتخاذ مى‌كرده است. خيلى كسان هستند كه نمى‌دانند كه عرفات تصميمات را چگونه مى‌گرفته است.“

 

ممدوح نُفال مدت ۴۰ سال بعنوان فرمانده‌ى نظامى و مشاور در كنار عرفات بود. بايد پرسيد احساس او يكسال پس از مرگ رهبر جنبش آزاديبخش و رئيس تشكيلات خودگرادان فلسطين چيست. نُفال مى‌گويد:

 

”زبان من از بيان احساساتم قاصر است، زيرا كه من احساس متفاوتى دارم. اين فرق مى‌كند كه ما از ياسر عرفات بعنوان نماد مردم فلسطين سخن گوييم يا از ياسر عرفات ديپلمات در عرصه‌ى سياست بين‌المللى. احساس من اين است كه ما بعنوان فلسطينى يك رهبر را از دست داديم. ولى در عين حال من اعتراف مى‌كنم كه ياسر عرفات دشوارى‌ها و اشتباهات بسيارى نيز داشته است. از اين رو مسئوليت اين وضعيت وحشتناكى را كه ما در آن بسر مى‌بريم، متوجه او نيز هست. ولى بطور كلى در جهت منافع مردم فلسطين تلاش بسيارى كرد و به همين جهت براى او احترام قائليم.“

 

هشام احمد، كارشناس علوم سياسى كه نگاهى انتقادى به عرفات دارد نيز عرفات را فراموش نكرده است. او حتى اگر در سالروز مرگ عرفات بر سر آرامگاهش نمى‌رود، بدان معنا نيست كه برايش احترام عميقى قائل نيست و مى‌گويد:

 

”فكر مى‌كنم كه با مرگ عرفات اميد براى يك موقعيت بهتر براى فلسطينى‌ها نيز به خاك رفته است. من نمى‌خواهم از او يك آرمان بسازم؛ عرفات مانند هر انسان ديگرى از نقاط قوت و ضعف برخوردار بود. ولى او كه رهبر طبيعى فلسطينى‌ها بود، بى‌شك در موقعيتى بود كه مى‌توانست صلح را به ارمغان بياورد و يا براى سازش‌هايى انعطاف از خود بخرج دهد. با مرگ او فكر مى‌كنم ساليان دراز بدون انرژى و اميد بسر خواهيم برد.”

 

هشام احمد همانند بسيارى از فلسطينى‌ها معتقد است كه عرفات به قتل رسيده است و از نظر او عاملان قتل غير از اسرائيلى‌ها كس ديگرى نيستند. نويسنده‌ى زندگينامه‌ى جديد عرفات ممدوح نُفال نيز يقين دارد كه اسرائيلى‌ها عرفات را مسموم كردند و مى‌گويد:

 

”امروز روشن است كه شارون عرفات را كشت، زيرا كه او قصد گسترش آشوب در مناطق اشغالى را داشت. در گذشته يك هرج‌ومرج سازمان‌يافته به رهبرى عرفات وجود داشت. تنها كسى كه مى‌توانست اين آشوب را سازماندهى‌ كند، عرفات بود و شارون عرفات را كشت تا يك هرج‌ومرج و آشوب بى‌سامان گسترش يابد، چيزى كه امروز شاهد آن هستيم.”

 

 

 


November 13th, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل بین المللی